Dlaczego kochamy angielski z TED-ów?

Dlaczego my, Polacy, kochamy angielski z TED-ów, ale sami mamy tendencję do zawiłych wystąpień? Przeczytaj artykuł Tomka Kamińskiego – lektora angielskiego biznesowego w Blackbird.

Gdy jesteśmy słuchaczami, zgodnie twierdzimy, że jasność i przystępność wypowiedzi jest dla nas najważniejsza. Mimo tego, kiedy to my robimy prezentację, budzi się w nas jakiś zew…wykładowcy z dawnych lat. Chcemy zalać naszych słuchaczy taką ilością fachowych terminów oraz najwyższej klasy retoryczną akrobatyką, żeby wszystkim pokazać, kto tu jest ekspertem. A ekspertem najwyraźniej jest dla nas ten, kogo nikt nie zrozumiał.

 

Dlaczego my, Polacy, kochamy angielski z TED-ów, ale sami mamy tendencję do zawiłych wystąpień?
Ten rozdźwięk widzę praktycznie na co dzień, pracując z naszymi klientami korporacyjnymi jako lektor języka angielskiego w biznesie. Chcielibyśmy robić prezentacje jak ten wyluzowany menedżer z filii naszej firmy z USA, który mówi o skomplikowanych i nudnych statystykach w prosty i jasny sposób i potrafi jeszcze pozyskać dla tego tematu zainteresowanie na sali, doda kilka żartów, anegdot. Coś nas jednak powstrzymuje.

 

 

Jak nas słyszą, tak nas piszą

 

Funkcjonujemy w schemacie kulturowym Europy kontynentalnej. Mamy ten schemat głęboko zakorzeniony. W tym schemacie, aby pokazać się jako świetny mówca, w pierwszej kolejności udowadniamy,
że znamy się na rzeczy i jesteśmy inteligentni przez użycie żargonu i trudnych zdań. Dopiero na drugim miejscu stoi jasność wypowiedzi. Dodatkowo, chcemy mówić bezbłędnie, co nam nie pomaga
w swobodnej komunikacji po angielsku. 

 

Z kolei w kulturze anglosaskiej jest na odwrót. Aby pokazać się jako świetny mówca, trzeba być w pierwszej kolejności zrozumiałym. Zaś język użyty do tego celu stanowi drugorzędny aspekt. Mało tego, jeśli dobór słów utrudnia zrozumienie, to jest się uznawanym za słabego mówcę. To postrzeganie tyczy się też angielskiego pisanego.

 

Jak mówić tak, by nas słuchali 

 

To nie jest łatwe zaprogramować w sobie inną kulturę mówienia. Nie jest to jednak niemożliwe i jestem tego, myślę, nienajgorszym przykładem – praktyka w Toast Masters, prowadzenie społeczności startupowej i występowanie na konferencjach dały mi dryl, który został ze mną na co dzień. 

 

A więc jeśli, tak jak ja, lubisz angielski z TED-ów, mam dla Ciebie trzy wskazówki i ćwiczenia. Mogą brzmieć nieco trywialnie. Niemniej używane jednocześnie są jak zebrane dźwięki instrumentów – ich suma staje się muzyką dla ucha.

 

1. SIMPLE 

Używaj jak najwięcej języka neutralnego, nie przesadnie oficjalnego, a jeśli sytuacja na to pozwala, to nawet potocznego. Żargon, słownictwo fachowe – tylko tam, gdzie to niezbędne. 

 

Przykład:

Polscy nauczyciele akademiccy uczący po angielsku na początku zajęć rozdając kserówki najczęściej mówią „Could you please distribute these materials” (dość formalnie). Zaś wykładowcy native speakerzy najczęściej mówią „Please take one and pass it on” (całkiem swobodnie).

 

2) SHORT

Mów i pisz krótko i jednoznacznie – w punktach, krótkimi zdaniami. 

Mów dobitnie, przekazuj informacje w małych kawałkach i buduj większy sens wypowiedzi przez łączenie kilku zdań, nie próbuj zmieścić całej myśli w jednym zdaniu-tasiemcu.

 

Przykład:

Wersja 1 „Remember that reports are due by Wednesday but they need to be approved by your manger the day before and proofread two days prior.”.

Wersja 2 „Remember about all the steps for your reports. They have to be proofread on Monday. Then, they need your manger approval on Tuesday. Finally, they have to be sent on Wednesday”.

 

3) OBVIOUS 

 

Stosuj powtórzenia słów i rzeczy oczywistych, ale istotnych dla sprawy.

 

Powtórzenia oraz nazywanie rzeczy oczywistych niesamowicie zwiększa jasność wypowiedzi. O ironio losu, jest to szczególnie duży problem w kulturach słowiańskich, ponieważ od podstawówki uczy się nas, że nie wypada stosować powtórzeń w zdaniach, a pisanie rzeczy oczywistych jest wyrazem niskiej inteligencji. Pasuje tu zasłyszane przeze mnie kiedyś zdanie: „No przecież pisałem to w mailu 3 miesiące temu, więc klient na pewno o tym pamięta, nie będę robił idioty z siebie i jego, przypominając takie oczywistości.” Jest to mentalny relikt hierarchicznej kultury z krajów postsowieckich. Po pierwsze te zasady są stylistyczne, a nie gramatyczne. Nie są błędem kardynalnym nawet w języku polskim. Po drugie jest to zasada, na którą mogą sobie pozwolić języki słowiańskie, bo dzięki bogactwu końcówek mogą
w zdaniu żonglować pojęciami przez same zaimki i odmianę czasowników, zachowując jasność (np. ten samochód – on miał; ta kierownica – ona miała). Angielski tego nie ma i powtórzenia są postrzegane
tu pozytywnie i są pożądane – odwrotnie niż u nas. Do tego anglosaska kultura jest przyzwyczajona do komunikacji z osobami różnego pochodzenia, co wymaga nazywania ważnych rzeczy oczywistych,
bo nie muszą one być znane wszystkim. Oznacza to też, że zamiast pisać „in 8 days” napiszemy raczej z datą czy nazwą dnia („in 8 days, on Tuesday”). Zrobimy tak mimo że data jest możliwa
do sprawdzenia względem daty nadania, ponieważ dodanie tej oczywistej informacji ułatwia życie przy powracaniu do maila i przekazywaniu go dalej. Jest to oznaka komunikatywności, a nie niższej inteligencji.

 

Przykład:

Poniżej to samo zdanie, ale najpierw w wersji bez podania informacji oczywistej dla nadawcy oraz w wersji ją uwzględniającej.

Wersja 1 „It is expected that by now all of you should know how to work with this type of documents. Please refer to the instruction.”.

Wersja 2 „Let me just remind you that by now all of you should know that this type of documents has to be edited only in Google Worksheet, not in Excel. If you ever have doubts, you can check that in the instruction”.

 

Zapraszam Cię do krótkiego ćwiczenia, które w prosty sposób ukaże, jak patrzeć na zdania w pierwszej kolejności przez pryzmat jasności.

 

Ćwiczenie I

 

1) Wybierz jaśniejszą wypowiedź:

 

1. To obtain the permit you are required to submit all the forms with all company details provided in them.
2. To get the permit you need to send all the forms with company information filled in.

 

Jakie elementy zostały tu zastosowane?

a) powtórzenia
b) krótkie zdania
c) codzienne słowa
d) wspomnienie, wyjaśnienie rzeczy oczywistych

 

2) Wybierz jaśniejszą wypowiedź.

 

1. Upon sending your application and afterwards receiving the formal reply, you will be requested to submit the full documentation.
2. Firstly, you send your application. Secondly, you receive the formal reply. Thirdly, you should send all the documents.

 

Jakie elementy zostały zastosowane?

a) powtórzenia
b) podział na punkty/krótkie zdania
c) słowa żargonowe
d) żadne z powyższych

 

3) Wybierz jaśniejszą wypowiedź.

 

1. It is highly advisable to proceed with high degree of caution due to unpredictable changes in the client’s orgchart anticipated in the upcoming months on any given day.
2. We advise to carry on work very carefully. It’s because there could be important changes on the client side. Their organizational structure can change. It can happen any day in the coming months.

 

Jakie elementy zostały zastosowane?

a) powtórzenia
b) podział na krótkie zdania
c) codzienne słowa
d) wszystkie z powyższych

 

Odpowiedzi

1)c 2)b 3)d

 

Ćwiczenie II

 

Teraz możesz spróbować się zmierzyć w bardziej samodzielny sposób z przygotowaniem tekstu zorientowanego przede wszystkim na jasność. Poniżej jest prawdziwy przykład punktów przygotowanych przez jednego z naszych klientów, menedżera wysokiego szczebla, na spotkanie z londyńskim przełożonym. Postaraj się przepisać poniższy fragment jego planu, używając jak najwięcej powyższych technik. Pamiętaj, że to zadanie otwarte i wiele wersji będzie dobrych.

 

Our company underwent a number of high impact events in a very short time, among them, 2 structural transformations and change in the composition of the management board. All this has had its negative impact on the morale of the organisation members across the ranks and was topped off with a mental stresses of the pandemic.

 

However, we put in place a series of action plans to make in-depth improvements in the management style with the priority to upgrade the capabilities of the mid-level managers to work in line with expectations of the workers.

 

We also see high potential for improvement in engagement of employees with introduction of more planning independence in day-to-day operations for all staff members, both current and new ones.

 

Our top focus will be building special dialogue with our colleagues to hear them out and learn what other improvements they would expect if they had the influence. This will give us the foundation to build higher team engagement while decreasing tensions and stress.

 

Jeśli chcesz porozmawiać z nami o naszych kursach angielskiego dla firm lub naszych autorskich warsztatach Business & English, skontaktuj się z nami: zofia@hello-blackbird.com

 

Autor: Tomasz Kamiński, lektor angielskiego biznesowego 

Artykuł napisany we współpracy z Blackbird